De onderscheiden wegen vergeleken met boombladeren

J.C. Philpot was eerst nogal voorzichtig over de verandering in het leven van zijn zuster Frances Mary, maar als hij een brief van haar ontvangt waarin het werk Gods duidelijk openbaar komt, dan twijfelt hij niet meer. Echter, niet iedereen kan de bekering van Frances Mary overnemen. Naar aanleiding hiervan schrijft hij onderstaande woorden aan zijn vriend Carby Tuckwell.

Wat anderen er ook van zeggen mogen, ik ben niet bezorgd over haar. Ik aanvaard het voor mijzelf als een geheel Goddelijk werk, en laten zij, die het betwijfelen of wantrouwen, maar een beter voortbrengen. Ik bedoel de vruchten van een bezoek van de Heere Jezus. En wanneer er dan zijn die aanmerkingen hebben, en zeggen dat dit voorbereidende werk en die voorafgaande verschrikkingen van hel en verdoemenis ontbreken, dan zeg ik: 'Wie zal de Heilige Israëls een perk stellen?'

Het is gelijk Hart zegt in zijn gulden 'Voorrede' - naar mijn mening het gewichtigste stuk, dat ooit door enig man geschreven werd naast de Heilige Schrift - 'De bedelingen Gods met Zijn volk, ofschoon over het algemeen overeenstemmend, zijn evenwel toch zo velerlei, dat men de weg van het ene kind van God niet kan voorschrijven aan de ander. Men kan geen vastgesteld schema voor een christelijke bekering ontwerpen, of voor een christelijke bevinding, christelijke bruikbaarheid en christelijke gesprekken.'
 
Ik stem hartelijk in met hetgeen ik hier citeerde. En ofschoon ik geloof dat er geen openbaring van Christus is zonder voorafgaande veroordeling door de wet, wie toch zal de noodzakelijke graad van diepte of de vereiste tijdsduur derzelve bepalen? Wie zal de passer en het meetsnoer ter hand nemen en de cirkel uitzetten, waarbinnen de Almachtige Zich mag bewegen, of een lijn trekken, waarlangs Hij wandelen moet?
 
Laat hij, die aldus de maat neemt, eerst al de bomen van het woud snoeien en ze brengen tot één voorgeschreven vorm, waardoor ze alle gelijk zijn. Laat hem in een tropisch woud een onbekend blad onderzoeken en zeggen: Dit is helemaal geen blad. Het is niet gekerfd en gekarteld als het blad van een eik, het enige blad dat ik als een standaard voor alle andere bladeren beschouw. Daarom verwerp ik het als een laag namaaksel, een walgelijke imitatie, het werk van een vindingrijk kunstenaar.
Zoudt gij tot zulk een vergeefse vitter niet zeggen: Maar zie dan toch, mijnheer, is het blad niet groen? Ontsproot het niet uit een tak? Vervult het niet alle functies van een blad? Geeft het door zijn kleine poriën en vaten niet een uitweg aan de al te overvloedige vochtigheid der sappen, en neemt het terzelfder tijd geen zuurstof uit de lucht op, welke door de verbinding met de sappen de boom tot voedsel verstrekt?
Dan zou hij toch nog antwoorden: Het interesseert mij niet wat het doet. Ik zeg dat het blad niet gekerfd en gekarteld is en niet op het blad van een eik gelijkt, en daarom, weg er mee!
 
Pas dit nu eens toe op het onderhavige onderwerp. Ik geloof dat mijn zuster de verschrikkingen der wet niet in die mate gevoeld heeft gelijk velen deze hebben. Maar wanneer zij zich verloren, schuldig, veroordeeld, zonder hoop of hulp gevoelde, dan had zij een werk der wet in haar consciëntie. Doch ik zie meer op de verlossing en op de vruchten, welke er door worden voortgebracht. Wie zal bij het lezen van haar eenvoudige verklaring zeggen dat haar blad niet groen is? Geeft het niet uit en neemt het niet op gelijk het blad doet? Is er niet de uitgaande liefde en boetvaardigheid, en een ontvangen uit de volheid van de Zaligmaker?
 
Mijn vriend, de verlossingen zijn het grote kenmerk, waarop wij moeten letten. Geen ander bewijs zal een nooddruftige, naakte ziel bevredigen. En deze zijn het, waarnaar een verstandig man naarstig zal zien in het onderzoeken van anderen. Hij zal het zuchten van de gevangene niet minachten of voorbijgaan, maar hij zal het afvallen van de ketenen der gevangenschap een beter bewijs achten dan het liggen in de kerken.
 
Uit: Der pelgrims metgezel - J.A. Saarberg. Uitgave: Den Hertog, Houten 1995.